Państwowi nadawcy radiowo-telewizyjni w Niemczech to ARD, ZDF i Deutschlandradio. ARD jest związkiem nadawców regionalnych, natomiast struktura organizacyjna ZDF ma charakter centralistyczny. Zarówno ARD, jak i ZDF są samodzielne i finansują się z abonamentu. ARD (Związek Niemieckich Nadawców Publiczno-Prawnych) istnieje od roku 1950. Założycielami ARD było sześć rozgłośni radiowych działających w krajach związkowych. Od 31 października 1954 roku ARD emituje program telewizyjny, pierwotnie pod nazwą Erstes Deutsches Fernsehen (Pierwsza Telewizja Niemiecka), dziś zwany oficjalnie Das Erste (Pierwszy), będący wspólną produkcją poszczególnych nadawców w krajach związkowych.


W połowie lat 60-tych pojawił się konkurujący z ARD nadawca publiczny, Zweites Deutsches Fernsehen (ZDF, Druga Telewizja Niemiecka), który rozpoczął działalność 1 kwietnia 1963 roku. W latach 1964-1969 szereg stacji wchodzących w skład ARD rozpoczęło emisję własnych programów (Das Dritte – program III). I tak od początku 1967 roku Westdeutscher Rundfunk (WDR) emitował oficjalnie swój program III pod nazwą WDR/Westdeutsches Fernsehen.


Dziś w skład ARD wchodzi 10 stacji, są to: Bayerischer Rundfunk BR, Deutsche Welle DW, Hessischer Rundfunk HR, Mitteldeutscher Rundfunk MDR (od 1991), Norddeutscher Rundfunk NDR, Radio Bremen RB, Rundfunk Berlin-Brandenburg RBB (od 2003), Saarländischer Rundfunk SR, Südwestrundfunk SWR oraz Westdeutscher Rundfunk WDR, który ma 21,25 % udziału w ogólnym programie ARD i jest jego największym producentem. Ponadto stacje ARD z poszczególnych landów utrzymują wspólnie kanał telewizyjny 3sat (wraz z ZDF, Telewizją Szwajcarską i ORF), kanał dla dzieci Ki.Ka, kanał informacyjny Phoenix (oba we współpracy z ZDF), Deutschlandradio składające się z Deutschlandfunk, DRadio Wissen i Deutschlandradio Kultur, oraz Deutsche Welle prezentującą Niemcy na arenie międzynarodowej w trzydziestu językach oraz niemiecko-francuski kanał kulturalny ARTE (w kooperacji z ZDF i ARTE France).


Nadawcy publiczno-prawni w Niemczech są ustawowo zobowiązani do wypełniania zadań programowych i realizacji misji publicznej. Nadawcy publiczno-prawni finansowani są przede wszystkim z abonamentu. Abonament radiowo-telewizyjny w przeliczeniu na jedno gospodarstwo domowe wynosi obecnie 17,98 euro miesięcznie. Ściąganiem abonamentu zajmuje się od 1976 roku powołana do tego instytucja Gebühreneinzugszentrale (GEZ) z siedzibą w Kolonii. Od roku 2013 ta kwota jest pobierana od każdego gospodarstwa domowego niezależnie od ilości osób czy odbiorników w danym domu. Oznacza to, że może dojść do sytuacji, kiedy opłata będzie pobierana od gospodarstwa domowego, w którym nie będzie się znajdował żaden odbiornik radiowy czy telewizor. Biorąc pod uwagę wysokość sumy i rygorystyczne metody jej „ściągania” przez GEZ, a także malejącą liczbę abonentów, ARD i ZDF są często poddawane surowej krytyce. Nadawcy publiczno-prawni bronią się powołując się na wysokie standardy obowiązujące w ich telewizjach („telewizja wysokiej jakości”) oraz na istnienie w ich ramach ważnych kanałów tematycznych (Ki.KA i Phoenix). Ponadto zwracają uwagę na programy, które cieszą się dużym powodzeniem wśród widzów, takie jak niedzielny serial kryminalny „Tatort”, serial „Die Lindenstraße”, sobotnie show „Wetten, dass ...” czy program kulturalny „Aspekte” albo programy informacyjne „Tagesschau” czy „Heute Journal”. Warto przy tym zauważyć, że zabroniona jest emisja reklam po godzinie 20 oraz w niedziele i święta, a sam czas emisji reklam ograniczony jest do maksymalnie 20 minut dziennie.


31.03.2013 | Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej