Warsztat Sojusz Północnoatlantycki w przededniu szczytu w Warszawie w lipcu 2016 / Fot. Hans Scherhaufer
PROGRAM
IX Polsko-Niemieckie Dni Mediów 2016 Media City Leipzig, Altenburger Str. 13, 04275 Lipsk, Niemcy
Europa na rozstajach – integracja czy wykluczenie?
Europa am Scheideweg – Integration oder Abschottung?
Polsko-Niemieckie Dni Mediów 2016 poświęcone będą kilku aktualnym tematom dziennikarskim i politycznym obu krajów. Uczestnicy debaty pt. „Europa na rozstajach – integracja czy wykluczenie?” przeanalizują kwestię migracji w Europie z polskiej i niemieckiej perspektywy. Podczas warsztatów zaproszeni goście zastanowią się m.in. nad tym, czy i w jakim stopniu polityka wpływa na media, zapoznają się z fundamentami polityki kulturalnej obu krajów, transgranicznej i wielonarodowej współpracy medialnej oraz digitalizacji radia. Podsumowująca Dni Mediów debata korespondentów przedstawi obraz aktualnej sytuacji politycznej, gospodarczej, społecznej w Polsce z perspektywy mediów niemieckich i obraz Niemiec – z perspektywy polskiej. Uroczystym elementem Dni Mediów będzie wieczorne wręczenie Polsko-Niemieckiej Nagrody Dziennikarskiej im. Tadeusza Mazowieckiego 2016, w której klimat zagłębimy się dzięki rozmowom z tegorocznymi nominowanymi.
Tegoroczne wydarzenie organizowane jest we współpracy z konferencją „Medientreffpunkt Mitteldeutschland”, w tym roku odbywającą się pod mottem: „Impet zmian – Życie w nowych systemach”. MTM poprzedzi Dni Mediów w dniach 9-10 maja 2016 roku. Dalsze informacje o wydarzeniu dostępne są na stronie internetowej medientreffpunkt.de.
11 maja 2016 (środa)
9:30-10:30 Polska: Czy rozumiemy sąsiada? – debata współorganizowana przez Medientreffpunkt Mitteldeutschland
Kontrowersyjna reforma mediów publicznych zaproponowana przez narodowo-konserwatywny rząd i uchwalona przez polski parlament pod koniec ubiegłego roku, wywołała wielkie oburzenie. Zarówno przedstawiciele międzynarodowych środowisk politycznych jak i w europejskich organizacjach mediów podniosły się głosy przeciwne tej decyzji. Po raz pierwszy też Unia Europejska rozpoczęła z początkiem roku nową procedurę mającą na celu obronę praworządności i w ramach której zbadana zostanie reforma. Polski rząd broni jednak nowej ustawy medialnej argumentując, że nie narusza ona obowiązujących standardów unijnych, lecz służy jedynie reformie systemu.
Podczas debaty poruszone zostaną następujące kwestie: Obiektywizm – Kto zadba o udział różnych głosów w dyskusji? System medialny w Polsce – Które parametry mają znaczenie? Jak do tej pory prowadzono dyskusję? Jakie czynniki konieczne są do budowania wspólnego rozumienia tematu w celu rzeczowej dyskusji? Zmiany – Jaka jest sytuacja mediów publicznych, jakie obowiązują ramy prawne oraz możliwości rozwoju mediów prywatnych w innych krajach Unii Europejskiej?
Referat wprowadzający: Izabela Surynt, Zakład Komunikacji Międzykulturowej, Uniwersytet Wrocławski
Uczestnicy:
Anna Ferens, Kierownik Redakcji Filmu Dokumentalnego, TVP
Cornelius Ochmann, Dyrektor, członek Zarządu, Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej
Manfred Sapper, Redaktor Naczelny, OSTEUROPA
Bartosz T. Wieliński, Gazeta Wyborcza
Moderacja:
Rosalia Romaniec, Deutsche Welle
11:00-12:30 Kształtowanie przemian. Wyzwania polityki medialnej – Dyskusja Medientreffpunkt Mitteldeutschland (mile widziany udział uczestników Dni Mediów)
Przemiany wywołane aktualnymi wyzwaniami w sferze społecznej w równej mierze obejmują media i politykę. Istotnym elementem tych przemian jest cyfryzacja i zachodzące pod jej wpływem zmiany zachowań użytkowników; chodzi nie tylko o powszechny dostęp do informacji w czasie rzeczywistym, ale także o licznych nowych aktorów dostarczających, analizujących i porządkujących informację.
Tempo i intensywność przemian narzucają również pytania o rolę i funkcjonowanie samych mediów. Jak przedstawia się odpowiedzialność nadawców i polityków? Którymi wartościami należy się kierować? Jak budować wiarygodność?
Uczestnicy: prof. dr Karola Wille, ARD Julian Geist, ProSiebenSat.1 Minister prof. dr Benjamin-Immanuel Hoff, Wolny Kraj Turyngia Minister stanu dr Fritz Jaeckel, Wolny Kraj Saksonia Minister stanu Rainer Robra, Saksonia-Anhalt dr Tobias Schmid, RTL / VPRT Siegfried Schneider, DLM Peter Weber, ZDF
Moderacja: Andreas Stopp, Deutschlandfunk
12:30-13:00 Lunch
13:00-13:15 Otwarcie Polsko-Niemieckich Dni Mediów
Powitanie Cornelius Ochmann, Dyrektor, Członek Zarządu, Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej Fritz Jaeckel, Minister ds. Federalnych i Europejskich, Szef Kancelarii Wolnego Państwa Saksonia
Przemówienia Jerzy Margański, Ambasador Rzeczypospolitej Polskiej w Berlinie oraz Rolf Nikel, Ambasador Republiki Federalnej Niemiec w Warszawie
Moderacja całodniowa Klaudiusz Kaufmann
13:15-14:45 Europa na rozstajach – integracja czy wykluczenie?
Z ogarniętych wojną regionów Syrii, Iraku czy Afganistanu do Europy napływa coraz większa liczba osób poszukujących schronienia. Początkowo górę na kontynencie brała chęć niesienia pomocy ludziom znajdującym się w potrzebie. Coraz powszechniejsza staje się jednak postawa nieufności, szczególnie w związku z pochodzeniem uchodźców z innego kręgu kulturowego. Jednocześnie Europa zmaga się z kryzysem demograficznym, który mógłby być zażegnany dzięki napływowi obywateli z innych rejonów świata. Powstaje jednak pytanie o mądre sposoby integracji, dzięki którym korzyści z napływu imigrantów przewyższą związane z tym koszty finansowe, kulturowe czy społeczne, w taki sposób, aby z sytuacji skorzystały obie strony.
Kogo powinna, kogo musi przyjąć Europa, i jakie ramy należy w tym celu stworzyć? Jak powinny wyglądać drogi dostępu? Jakie środki trzeba zapewnić, aby jak najlepiej wspierać uchodźców w społeczeństwach, w których zostają przyjęci? Jaką rolę odgrywa przy tym europejska solidarność?
I w końcu: w jaki sposób należy zdecydować, kto ma prawo dostać się do Europy, a kto nie? Paradoksalnie bliscy geograficznie sąsiedzi Polska i Niemcy – również z powodu innych doświadczeń związanych z migracją – mają różne odpowiedzi na te pytania. Podczas gdy Niemcy początkowo entuzjastycznie przyjmowali imigrantów, biorąc pod uwagę trudną sytuację humanitarną uchodźców, Polska od początku dążyła ograniczenia migracji.
Czy w kwestii odmiennego podejścia do jednego z najtrudniejszych wyzwań, z jakimi musiała się do tej pory zmierzyć Europa, możliwe jest konstruktywne współdziałanie w rozwiązywaniu politycznych problemów? A może bez porozumienia na tym polu nie może być mowy o rzeczywistym partnerstwie polsko-niemieckim?
Uczestnicy: Aydan Özoğuz, Minister, Pełnomocnik Rządu Federalnego ds. Migracji, Uchodźców i Integracji Kaja Puto, publicystka, aktywistka Justyna Segeš Frelak, Kierownik Programu Polityki Migracyjnej, ISP
Moderacja: Sandro Viroli, Dyrektor MDR
14:45-15:00 Przerwa kawowa
15:00-16:30 Pierwsza runda warsztatowa (3 równoległe warsztaty)
Media kształtują opinię – o wpływie polityki na media
Wydarzenia nocy sylwestrowej w niemieckich miastach odbiły się szerokim echem w mediach – ze znacznym opóźnieniem. W silnie wierzącym w sprawczą siłę mediów społeczeństwie niemieckim nastała fala braku zaufania z jednej strony do mediów, które przemilczały niewygodne fakty, a z drugiej – do przedstawicieli elit rządzących, którzy mieli wpływ na opóźnienie relacjonowania. Skąd wzięło się określenie „Lügenpresse” i co zrobić, aby obywatele znów zaufali niemieckim mediom? Polskie media od czasu wyborów na jesieni 2015 roku zostały silnie spolaryzowane i podzieliły się na dwa obozy – sprzyjający władzy i jawnie ją krytykujący. Zmiany w mediach odbierane są przez jednych jako zamach na wolność i demokrację, przez drugich – jako ich obrona.
Czy i w jaki sposób polityka wpływa na media polskie i niemieckie? W jaki sposób obiektywnie relacjonować wydarzenia, aby nie narażać się na zarzut cenzury? Podczas warsztatu poruszone zostaną następujące kwestie:
- Informacja i opiniotwórstwo: Jak media definiują swoją rolę, misję i miejsce w systemie demokratycznym w Polsce i Niemczech?
- Do kogo należą media publiczne? Kto kontroluje ich działalność i przekaz? - Czy i w jaki sposób polityka wpływa na media polskie i niemieckie? Jak media wpływają na politykę? - W jaki sposób obiektywnie relacjonować wydarzenia, aby nie narażać się ani na zarzut cenzury ani stronniczości? - Jak zapewnić wysoki standard przekazu w dobie social media i niemal natychmiastowego przepływu informacji? - Skąd wzięło się określenie „Lügenpresse”/ „prasa kłamie” i co zrobić, aby obywatele ufali polskim i niemieckim mediom publicznym?
Uczestnicy: Peter Frey, Redaktor Naczelny ZDF Piotr Gursztyn, Redaktor Naczelny TVP Historia Elke Haferburg, Dyrekcja stacji NDR w Meklemburgii-Pomorzu Przednim Barbara Stanisławczyk, Prezes, Polskie Radio
Moderacja: Weronika Priesmeyer-Tkocz, Dyrektor Programowy, Europäische Akademie Berlin
Sojusz Północnoatlantycki w przededniu szczytu w Warszawie w lipcu 2016
Bezpieczeństwo obszaru euroatlantyckiego zmieniło się na wschodniej i południowej flance Sojuszu. Według zapowiedzi sekretarza generalnego NATO Jensa Stoltenberga w Warszawie zostanie wyznaczony „kierunek dostosowania Sojuszu do nowych warunków bezpieczeństwa, tak że NATO pozostanie gotowe do obrony wszystkich sojuszników w przypadku jakiegokolwiek zagrożenia z dowolnego kierunku”. Szczyt służyć będzie podsumowaniu wdrożenia postanowień przyjętych w Newport w 2014 r., a także decyzji o dalszych kierunkach adaptacji NATO do nowych wyzwań bezpieczeństwa. Temu ma służyć już m.in. decyzja z 30 marca br. o rozmieszczeniu w Europie Środkowo-Wschodniej amerykańskiej brygady pancernej.
Zdaniem ministra spraw zagranicznych RP Witolda Waszczykowskiego szczyt w Warszawie będzie szczególnym wydarzeniem dla Polski: „Odbędzie się w mieście, które dało nazwę wojskowemu paktowi z czasów zimnej wojny ustanowionemu w 1955 roku, który na blisko cztery dekady stał się głównym przeciwnikiem Sojuszu. […] To będzie pierwsze od szczytu w Bukareszcie spotkanie sojuszników w państwie wschodniej flanki NATO” – mówił min. Waszczykowski podczas odsłonięcia logo szczytu w Kwaterze Głównej NATO w Brukseli.
Czym powinno się zajmować NATO w XXI wieku, jakie powinny być jego dzisiejsze priorytety? Jaka jest jego rola wobec nowych zagrożeń bezpieczeństwa Europy Środkowo-Wschodniej? Czy w związku z nową sytuacją nadal konieczne jest dalsze wzmacnianie i zwiększanie sił NATO w państwach tego regionu? Jakie jest stanowisko w tej kwestii Polski, a jakie Niemiec? Czy możliwe jest wypracowanie w tej sprawie wspólnego stanowiska w kwestii bezpieczeństwa regionalnego NATO? Jak powinny być kształtowane relacje NATO z Rosją w zakresie współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa i czy w obecnej sytuacji geopolitycznej jest możliwe jej rozwijanie?
Impuls: Klaus Wittmann, b. gen, Senior Fellow, Aspen Institute Deutschland
Uczestnicy: Gustav C. Gressel, Policy Fellow, European Council on Foreign Relations Christoph von Marschall, korespondent dyplomatyczny redakcji, Der Tagesspiegel Przemysław Pacuła, Naczelnik Wydziału Bezpieczeństwa Sojuszniczego, Departament Analiz Strategicznych, Biuro Bezpieczeństwa Narodowego Moderacja: Krzysztof Miszczak, Dyrektor, Członek Zarządu, Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej
Digitalizacja radia – skutki dla struktur pracowniczych i redakcji
Digitalizacja zmienia radio. Dzięki technologii DAB+ czy słuchaniu radia przez internet powstają nowe programy i możliwości dla programów radiowych. To z kolei wpływa na ugruntowane struktury pracownicze i przyzwyczajenia słuchaczy. Jak daleko zaszła ta technologiczna zmiana w Polsce, jak daleko w Niemczech? Co oznacza dla programów radiowych?
Uczestnicy: Adam Burakowski, Z-ca Dyrektora, Biuro Zarządu, Polskie Radio Martin Deitenbeck, Członek saksońskiej Komisji ds. sieci, techniki i konwergencji Mirosław Ostrowski, Członek Zespołu ds. wdrożenia radia cyfrowego w Polsce przy KRRiT Krystyna Rosłan-Kuhn, Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji Jörg Wagner, dziennikarz rbb
Moderacja: Robert Skuppin, szef programowy radioeins
16:45-18:00 Rozmowy z nominowanymi do Polsko-Niemieckiej Nagrody Dziennikarskiej im. 3 Tadeusza Mazowieckiego 2016
Co jest lepsze: pamięć czy niepamięć? Czy siedemdziesiąt lat po wojnie nadal warto zajmować się historią polską i niemiecką? Jak to robić? Jakie są doświadczenia dziennikarzy polskich i niemieckich w pracy nad reportażem historycznym? Jak rozmawiać z bohaterami, jakiego języka używać? O czym możemy mówić i pisać teraz, a dlaczego to było niemożliwe kilkadziesiąt lat temu? A może lepiej nie pisać o historii, żeby nie budzić demonów?"
Uczestnicy:
Tilla Fuchs, nominowana w kat. za pracę „New York New York oder Neues aus der alten Heimat“, Sr2 Kulturradio
Agnieszka Hreczuk, nominowana za pracę „Alltag und Horror”, Tagesspiegel, Reportage
Emilia Smechowski, nominowana za pracę „Ich bin wer, den du nicht siehst“, TAZ am Wochenende
Bartosz T. Wieliński, nominowany za pracę „Maczków nad rzeką Ems”, Gazeta Wyborcza, Ale Historia
Moderacja:
Magdalena Grzebałkowska, zwyciężczyni w kategorii Prasa 2015 za pracę Śpiewać, hitlerówy!” w „Dużym Formacie”.
19:00 - ok. 21:00 Wręczenie XIX Polsko-Niemieckiej Nagrody Dziennikarskiej im. Tadeusza Mazowieckiego 2016
Uwaga! Uroczystość odbywa się w transmisji w telewizji MDR. Prosimy o punktualne przybycie.
Przemówienie Stanislaw Tillich, Premier Wolnego Państwa Saksonia
następnie poczęstunek między 22:30 i 23:00 bus do miasta
12 maja 2016 (czwartek)
9:00-10:30 Druga runda warsztatowa (3 równoległe warsztaty)
Razem na antenie: Wrocław, Praga, Drezno – transgraniczna współpraca mediów
Tematem warsztatów będzie transgraniczna współpraca polskich, niemieckich i czeskich mediów, przede wszystkim telewizji i radia, w szczególności w kontekście współpracy redakcji i rozgłośni w Polsce, Niemczech i Czechach. W ramach warsztatów zaplanowano analizę aktualnego stanu współpracy wymienionych mediów oraz omówienie znanych i utrwalonych już form współpracy transgranicznej, jak np. działalności korespondentów i prac EBU. Rzadziej dotychczas wykorzystywanym instrumentem jest współpraca merytoryczna i redakcyjna między różnymi nadawcami. Warsztat powinien wskazać możliwości współpracy transgranicznej: Jakie szanse otwiera kooperacja, jakie ryzyka niesie taka współpraca?
W czasie warsztatów - przede wszystkim na przykładzie audycji „Mensch Nachbar” saksońskiego radia MDR 1 – będą omawiane strukturalne uwarunkowania współpracy, w tym przesłanki techniczne, wyzwania językowe, zróżnicowanie formatów, wspólne obszary merytoryczne łączące różnych nadawców, jak np. analogiczne zainteresowania tematyczne, zainteresowanie odbiorców, zróżnicowanie priorytetów polityki stacji i redakcji..., wpływ czynników zewnętrznych na współpracę transgraniczną: wpływ polityki, struktury nadawców, możliwości finansowe, ryzyka transgranicznej współpracy medialnej, ocena dziennikarskich kwerend, wpływ partnerów reklamowych i aktorów politycznych, dalszy rozwój współpracy transgranicznej.
Uczestnicy: Kinga Wołoszyn-Kowanda, redaktorka TVP Wrocław, Kowalski trifft Schmidt Moderacja: Peter Kumpfe, Česky rozhlas Roman Nuck, MDR Tomasz Sikora, Polskie Radio Wrocław
Europejska Stolica Kultury 2016: Co wiemy o polityce kulturalnej kraju sąsiada? After-Show-Bereich
Wrocław: Mało jest w Europie miast o historii tak obfitującej w załamania, napięcia i konflikty. I tylko w nielicznych miastach może wystąpić taka złożoność tożsamości narodowych, kulturalnych i religijnych. Jakie odbicie tego bogactwa i tej złożoności przynosi rok Stolicy Kultury 2016? Jakie ambicje ma tegoroczny program, w jakiej mierze – co sugerują niekiedy doniesienia medialne w Niemczech – rzeczywiście pozostaje w sprzeczności z narodowo-konserwatywną polityką kulturalną Warszawy? Jakie toczą się boje i czego są one wyrazem?
Warsztat podejmuje te pytania w zamiarze naświetlenia pola rozciągającego się między narodowym zwrotem i aspiracjami Wrocławia do tytułu „Kwintesencji środkowoeuropejskiej wielokulturowości“.
Uczestnicy: Katarzyna Młyńczak-Sachs, Główny specjalista ds. relacji międzynarodowych / International Relations Manager, Europejska Stolica Kultury 2016 Harald Roth, Dyrektor Niemieckiego Forum Kultury Europy Środkowej i Wschodniej Katarzyna Wielga-Skolimowska, Dyrektor Instytutu Polskiego w Berlinie Moderacja: Bernd Schekauski, MDR-Figaro
Energetyka i środowisko w Polsce oraz w Niemczech – inwestycje energetyczne na pograniczu
Warsztat obejmie następujące zagadnienia: status quo w Polsce i Niemczech – bezpieczeństwo energetyczne, ze szczególnym uwzględnieniem miksu energetycznego (udział lokalnych źródeł energii w produkcji energii (węgiel, gaz, biomasa, spalanie odpadów, kogeneracja, energia odnawialna), udziału importu nośników energetycznych na rynku energii (zakupy energii za granicą, rosyjski gaz, węgiel z Rosji oraz innych krajów) oraz konsekwencji: zależności od zagranicy („polityczny rurociąg gazowy”), zależności od dostępności oraz szkód dla środowiska.
Warsztat podsumuje również konwencjonalne – WĘGIEL: kontynuacja górnictwa węglowego w Polsce i w Niemczech, eksploatacja nowych złóż węgla brunatnego i budowa elektrowni na pograniczu Polski z Niemcami, wycofanie górnictwa węgla kamiennego w Niemczech, udział społeczeństwa w procesie planowania budowy nowych źródeł energii, również w obszarze przygranicznym, skutki dla środowiska, obciążenie budżetu państwa – dotacje, odszkodowania za szkody górnicze, odszkodowanie dla firm w przypadku przedwczesnego zamknięcia oraz alternatywne źródła energii: ENERGIA ATOMOWA: Zamknięcie niemieckich elektrowni jądrowych, plany budowy nowej elektrowni w Polsce, udział społeczeństwa w procesie planowania, także w sąsiednim kraju, konsekwencje dla środowiska, obciążenie budżetu państwa (subwencje, problem końcowego składowania odpadków, rekompensaty dla firm w przypadku przedwczesnego zamknięcia oraz ENERGIA ODNAWIALNA: Rodzaje energii odnawialnej: energia wiatrowa, energia wodna, energia słoneczna, możliwości i ograniczenia, wymagania ustawowe, zasilanie zdecentralizowaną energią sieci centralnej, regulacja rynku, konieczność budowy tras do przesyłki energii elektrycznej, udział społeczeństwa w procesie planowania, skutki dla środowiska – ochrona środowiska i przyrody – obciążenie budżetu państwa (dotacje).
Podczas warsztatu uczestnicy wypracują zadania dla gospodarki i polityki obu państw.
Uczestnicy: Martin Cames, Kierownik działu Energia & Ochrona Środowiska, Öko-Institut e.V. Piotr Ziembicki, Wydział Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska, Uniwersytet Zielonogórski
Moderacja: Krzysztof Baług, Radio Zachód Hermann Schmidtendorf, dziennikarz, Berlin
10:30-11:00 Przerwa kawowa
11:00-12:30 Debata korespondentów
Debata podsumuje z polskiego i niemieckiego punktu widzenia najnowsze wydarzenia w Polsce (wybory na jesieni 2015 r., ich następstwa polityczne, zmiany w mediach publicznych, polityzacja mediów, misja programowa) i Niemczech (tak zwany kryzys uchodźczy, zmiana klimatu politycznego, co pokazały ostatnie wybory do landtagów Badenii-Wirtembergii, Nadrenii-Palatynatu i Saksonii-Anhalt, zaufanie społeczeństwa do mediów i kwestia jego nadużywania).
Zaproszeni do dyskusji dziennikarze z Polski i Niemiec zastanowią się nad tematem towarzyszącym konferencji już od pierwszego dnia: czy i na ile polityka wpływa na media, czy i na ile media wpływają na politykę? Zaproszeni goście poddadzą analizie sposób relacjonowania debaty publicznej w obu krajach i zastanowią się nad przyszłością bilateralnych relacji polsko-niemieckich.
Uczestnicy:
Gerhard Gnauck, Die Welt
Aleksandra Rybińska, wsieci.pl
Joanna Stolarek, MOZ
Bartosz T. Wieliński, Gazeta Wyborcza
Moderacja: Cornelius Ochmann, Dyrektor, członek Zarządu, Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej
12:30 Podsumowanie warsztatów i zamknięcie konferencji
Vorbauhalle 3 Krzysztof Miszczak, Dyrektor, Członek Zarządu, Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej
12:30-13:30 Lunch
14:00-16:30 Program towarzyszący
Uczestnicy proszeni są o zebranie się przy stoisku miasta Lipska w Media City. Stamtąd zostaną Państwo poprowadzeni do autobusów.
Przejazd przez miasto, następnie spacer na piechotę przez śródmieście Lipska. Oprowadzanie w językach polskim i niemieckim. Koniec programu ramowego będzie mieć miejsce przy Motel One, obok Kościoła Św. Mikołaja.
Przejazd autokarem przez miasto w godz. 14:00 do 15:00. Na trasie uczestnicy programu zobaczą pomnik Bitwy Narodów, Południowe Przedmieście, Dzielnicą Muzyczną i pomnik Poniatowskiego.
Podczas spaceru w godz. 15:00 do 16:30 dwie grupy niemieckie i dwie grupy polskie zwiedzą miasto od Kościoła Św. Tomasza przez Plac Augusta, Pomnik Solidarności i Instytut Polski.