Jak podkreśliło jury konkursu, „Ktoś na panią czeka” to praca mocno wpisująca się w opis polsko-niemieckich relacji. Twórcy niczym para chirurgów przenikają je na wskroś, tworząc niebywałą opowieść. Dodatkowy sens słuchowisku nadaje obecna sytuacja na Ukrainie. Materiał wydaję się wręcz krzyczeć „Nigdy więcej wojny!”. Warto też zwrócić uwagę na ciekawą formę słuchowiska. Łączy ono sztukę reportażu z teatrem radiowym poprzez wykorzystanie historii realnych postaci.
Jest to opowieść o miłości, która przetrwała piekło Oświęcimia i utratę najbliższych. W tym najgorszym możliwym dla siebie czasie, parze udaję się przetrwać dzięki pieczy Schindlera. Wolność, która przychodzi do nich w postaci rosyjskiego żołnierza na białym koniu, nie wystarcza jednak Henrykowi, który pragnie dać Gieni bezpieczne życie i własne miejsce na ziemi. Wyrusza on więc do Izraela, zostawiając Gienię. Ponownie spotykają się dopiero po kilku latach, kiedy Henryk radzi sobie już na tyle dobrze, by móc zaprosić do siebie ukochaną i wziąć z nią ślub. Po wielu latach spędzonych w Izraelu para małżonków wraca do Polski, gdzie szczęśliwie żyje do dziś.
Warto również zapoznać się z innymi świetnymi pracami, które dostały się do finału konkursu. Jedną z nich był reportaż radiowy pt. „Droga do Irkucka”, autorstwa Anny Czyżewskiej-Jacquemet, wyemitowany przez Polskie Radio Lublin. Materiał jest podróżą autorki do Irkucka, wsi zapomnianej nawet przez okolicznych mieszkańców. Jej nazwa nawiązuje do rosyjskiego miasta Irkuck. Jak wyjaśnia autorka, wieś była miejscem, w którym osiedlali się polscy zesłańcy syberyjscy. Pośród skrzypiącego pod stopami śniegu i drewnianych, trudno dostępnych domostw, Anna Czyżewska-Jacquemet odnajduje osoby pamiętające mieszczący się w tym rejonie w czasach wojny niemiecki obóz pracy, w którym życie straciło ponad trzystu Żydów.
Kolejną finałową pracą było słuchowisko autorstwa niemieckiej dziennikarki radiowej, Hildburg Heider pt. „20 maja 2021 r. Urodziny tłumacza Karla Deciusa”, wyemitowane na antenie programu WDR Zeitzeichen. Jest to historia wybitnego niemieckiego tłumacza wschodniej poezji, tytułowego Karla Deciusa, nazywanego przez Niemców „Budowniczym Mostów”. Do stworzenia materiału wykorzystano autentyczne nagrania Deciusa. W czterech punktach wymienia on najważniejsze wydarzenia, które go ukształtowały, poczynając od dzieciństwa w wielokulturowej, przedwojennej Łodzi, przez drugą wojnę światową i przymusową służbę w Wermachcie, aż po historię rosyjskiej niewoli i powrót do Niemiec, gdzie tłumacz w całości oddaje się swojemu powołaniu.
Do finału dostał się również podcast Bartosza Panka pt. „Międzyodrze – cud natury”, wyemitowany w programie z serii „Raport o stanie świata”. Dziennikarz radiowy i politolog, udaje na dolne rejony ujścia Odry, gdzie opisuje ich piękno – nazywając je środkowoeuropejską Amazonią. Materiał ten pełen jest kontrastów w kwestii zagospodarowania terenów Międzyodrza przez znajdujące się po przeciwnych stronach rzeki Państwa. Polacy, przez zaniedbanie stworzyli tam na przestrzeni lat idealne siedlisko dla dziesiątków zagrożonych gatunków zwierząt, które jednak coraz częściej uciekają na stronę niemiecką, bo w przeciwieństwie do strony polskiej, jest ona objęta ochroną i stała się wolnym od strzelających do gęsi myśliwych, parkiem narodowym.
Wśród sześciu prac finałowych, znalazł się również autorski projekt Patricka Figaja, niemieckiego dziennikarza radiowego, pt. „Tadschu – Kajakarz (Z: Tadziu – „dipisi” Przybysz bez ojczyzny. Historia mojego dziadka)”. Został opublikowany na portalu internetowym www.tadschu.de i opowiada historię dziadka autora, Tadeusza Sirotkina, Polaka, który po drugiej wojnie światowej osiedlił się w Niemczech. Patrick Figaj w swojej pracy przeprowadza rozmowę z wieloletnim przyjacielem i sąsiadem nieżyjącego przodka - Rudim. Historia Tadeusza i Rudiego, w wielu miejscach jest podobna i się przeplata. Obaj doświadczyli piekła wojny i po jej zakończeniu postanowili zrezygnować z powrotu do swojego kraju - stali się w Niemczech cudzoziemcami bez ojczyzny.
Ostatnią z finałowych prac był reportaż radiowy dwójki niezależnych dziennikarzy: Anji Schrum i Ernsta-Ludwiga von Astera pt. „Granica albo ogrodowy parakan – 30 lat polsko-niemieckiego Traktatu o dobrym sąsiedztwie” opublikowana przez Granzanger Journalistenbüro. W najdłuższym, bo trwającym aż 55 minut materiale, autorzy pokazują zmieniające się na przestrzeni lat relacje polsko-niemieckie. Ronią to przez pryzmat polityki zagranicznej, konfliktów między państwami oraz bohaterów, którzy z powodów osobistych bądź biznesowych, tworzą podwaliny pod budowę dobrych relacji między oboma narodami.
Wszystkie powyższe prace łączy głęboka refleksja nad wspólną polsko-niemiecką przeszłością, która miała wiele dobrych, ale też okrutnych momentów. Każdy z autorów wykazał się wrażliwością, dotykając niekiedy trudnych i skomplikowanych spraw, od lat będących przedmiotem dyskusji między naszymi państwami. Konkurs wygrała historia prawdziwej miłości, która przetrwa wszystko.
Filip Karasiewicz